Obchody Jubileuszu Spisza
Gmina Łapsze Niżne, jedyna w całości gmina spiska w Polsce, w sposób szczególny upamiętnia 100. rocznicę Powrotu Spisza do Polski
Dokładnie 100 lat temu 28 lipca 1920 r. Rada Ambasadorów w belgijskim mieście Spa podjęła decyzję o przyłączeniu do Polski 14 wsi spiskich: Czarnej Góry, Dursztyna, Falsztyna, Frydmana, Jurgowa, Kacwina, Krempach, Łapszanki, Łapsz Niżnych Łapsz Wyżnych, Niedzicy, Nowej Białej, Rzepisk i Trybsza.
W związku z tak ważnym Jubileuszem 100. Rocznicy Powrotu Spisza do Polski na dzień 28 lipca 2020 r. zaplanowano uroczystą mszę świętą w kaplicy przy kościele Św. Kwiryna w Łapszach Niżnych, którą odprawił Proboszcz Parafii Łapsze Niżne ks. Mariusz Skotnicki przy koncelebrze proboszczów spiskich parafii z Kacwina i Łapsz Wyżnych oraz Księdza Prałata Władysława Zązla Kapelana Związku Podhalan. Następnie obecni na uroczystościach Parlamentarzyści Pani Poseł Anna Paluch oraz Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2015 – 2019, przedstawiciele samorządu Gminy Łapsze Niżne z Wójtem Gminy Jakubem Jamrozem, Przewodniczącym Rady Gminy Zdzisławem Majerczakiem a także przedstawiciele sąsiednich samorządów Przewodniczący Rady Gminy Nowy Targ Pan Wiesław Parzygnat oraz Przewodniczący Rady Gminy Bukowina Tatrzańska Pan Władysław Piszczek – złożyli wiązanki na grobie prof. Józefa Wiśmierskiego, czcząc pamięć sekretarza Polskiego Komitetu Plebiscytowego na Spiszu w 100. rocznicę jego tragicznej śmierci. Radni Gminy Łapsze Niżne – Pan Maciej Płachta Przewodniczący Rady Gminy Łapsze Niżne kadencji 2006 – 2010 oraz obecni radni Pani Janina Schlegel i Pan Piotr Miśkowicz złożyli wiązanki pod tablicą błogosławionego Ks. Józefa Stanka, kapelana Armii Krajowej, który został zamordowany w Powstaniu Warszawskim. Następnie gospodarz gminy wraz z Wójtem Gminy Jabłonka Panem Antonim Karlakiem odsłonili fotografię delegacji spisko – orawskiej a przedstawiciele Związku Polskiego Spisza złożyli wiązankę pod tablicą Wojciecha Halczyna. W krótkim wystąpieniu rolę delegacji spisko – orawskiej w roku 1919, plebiscytu oraz działalności prof. Józefa Wiśmierskiego przybliżyli zebranym prezesi Związku Polskiego Spisza Pan Jan Budz oraz Pan Julian Kowalczyk.
Licznie zgromadzone delegacje, zaproszeni goście, poczty sztandarowe i pozostali uczestnicy obchodów udali się przy akompaniamencie Orkiestry Dętej z Łapsz Niżnych oraz kapeli spiskiej pod budynek Urzędu Gminy w Łapszach Niżnych, gdzie nastąpiło odsłonięcie księgi pamięci i złożenie okolicznościowych wiązanek. Na koniec uroczystości odbyła się projekcja film pn. „Prawo do Polski” w reż. Dariusza Walusiaka.
Swoją obecnością organizatorów Jubileuszu zaszczycili Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Pan Marek Kuchciński oraz Pani Anna Paluch, a także przedstawiciel Sekretarza Stanu Andrzeja Guta – Mostowego Pan Mateusz Łękawski, przedstawiciel Marszałka Województwa Małopolskiego Pan Marek Wierzba Radny Województwa Małopolskiego oraz Dyrektor Podhalańskiego Szpitala Specjalistycznego w Nowym Targu, Pani Cecylia Radoń Zastępcę Dyrektora Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, Wicestarosta Powiatu Nowotarskiego oraz Przewodniczący Rady Związku Euroregion „Tatry” Pan Bogusław Waksmundzki, Pan Tadeusz Rafacz Przewodniczący Rady Powiatu Nowotarskiego, Pan Waldemar Wojtaszek Zastępca Burmistrza Miasta Nowy Targ, Pan Antoni Karlak Wójt Gminy Jabłonka wraz z liczną delegacją z Orawy, Pan Jan Kuliga Sekretarz Gminy Lipnica Wielka, Pan Wiesław Parzygnat Przewodniczący Rady Gminy Nowy Targ, Pan Władysław Piszczek Przewodniczący Rady Gminy Bukowina Tatrzańska, a także Pan Bartłomiej Koszarek Dyrektor Bukowiańskiego Centrum Kultury w Bukowinie Tatrzańskiej, Pani Anna
Pas – Filipek Dyrektor Orawskiego Centrum Kultury w Jabłonce, Komendant Karpackiego Oddziału Straży Granicznej w Zakopanem ppłk Wiesław Górski oraz chorąży Zbigniew Krzysztofek, asp. sztab. Zbigniew Karkoszka Kierownik Posterunku Policji w Łapszach Niżnych, młodszy aspirant Wojciech Sukiennik dzielnicowy, Pan Leszek Bajorek – Fiałkowski Prezes Zespołu Elektrowni Wodnych Niedzica S.A., przedstawiciele organizacji pozarządowych działających na rzecz Spisza i Orawy – Pan Jan Budz Prezes Związku Polskiego Spisza, Pan Julian Kowalczyk Wiceprezes Związku Polskiego Spisza, Pan Józef Szperlak Prezes Towarzystwa Przyjaciół Orawy z delegacją, przedstawiciele Związku Podhalan oddziału Górali Ziemi Cieszyńskiej oraz poczty sztandarowe organizacji.
Na uroczystościach obecni byli radni Gminy Łapsze Niżne, Pani Irena Rataj Radna Powiatu Nowotarskiego, sołtysi, dyrektorzy szkół z terenu Gminy Łapsze Niżne, nauczyciele, uczniowie, poczty sztandarowe szkół, kierownicy i pracownicy urzędu gminy, jednostek organizacyjnych, instytucji kultury, Prezesi Ochotniczych Straży Pożarnych wraz z delegacjami i pocztami sztandarowymi a także członkowie zarządów lokalnie działających organizacji pozarządowych, zespołów regionalnych, mieszkańcy gminy.
Wójt Jakub Jamróz witając przybyłych gości w sposób szczególny pozdrowił osoby, które z różnych przyczyn nie mogły uczestniczyć w obchodach a w latach ubiegłych pełniły ważne dla lokalnej społeczności funkcje. Podkreślając rolę samorządów w wolnej Polsce z okazji 30 – lecia ich istnienia, zwrócił się z pozdrowieniem do byłych wójtów i przewodniczących rad, w tym Wendelina Habra Wójt Gminy Łapsze Niżne w kadencji 1990 – 1994 oraz 1994 – 1998, Antoniego Kapołki Wójt Gminy Łapsze Niżne w kadencji 1998 – 2002 oraz 2002 – 2006, Pawła Dziubana Wójt Gminy Łapsze Niżne w kadencji 2006 – 2010.
Uroczystość była okazją złożenia podziękowań Mieszkańcom tej ziemi, w tym kapłanom, nauczycielom, ludziom kultury i nauki, miłośnikom regionu, społecznikom i wszystkim, którzy na przestrzeni tych stu lat po dziś dzień pracowali i pracują nadal na rozwój swojej małej Ojczyzny, wykonując wybrane przez siebie profesje z pasją i poświęceniem.
Wójt Gminy Łapsze Niżne wraz z Przewodniczącym Rady Gminy na ręce obecnych na uroczystościach Parlamentarzystów złożyli także podziękowania dla Pani Marszałek Sejmu Elżbiety Witek za podjęcie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej okolicznościowej uchwały upamiętniającej wyjątkowy Jubileusz powrotu części Orawy i Spisza do Niepodległej Polski. Wyrazy uznania i szacunku skierowano do Posła Edwarda Siarki z Orawy, głównego pomysłodawcy poselskiej inicjatywy podnoszącej rangę wydarzeń spisko – orawskich oraz Posłanki Anny Paluch.
Wielokrotnie podkreślano radość i dumę z faktu objęcia wydarzeń honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pana Andrzeja Dudy.
Uroczystość była ważną lekcją pamięci, okazją do przypomnienia o budzicielach polskiego ducha, dzięki odwadze i determinacji których żyjemy dzisiaj w wolnej Polsce.